Regels van Patience
Patience, ook wel Solitaire genoemd, is een kaartspel voor één speler. Dit spel draait om het strategisch verplaatsen en ordenen van kaarten volgens vaste regels. Het spel kent vele varianten, waarvan Patience Klondike de bekendste is. Patience heeft een lange geschiedenis, met vermoedelijke wortels in Frankrijk. Het kent een enorme populariteit sinds de digitale introductie in Windows in de jaren ’90. Het doel is om alle kaarten op te bouwen in oplopende volgorde per soort, te beginnen bij de aas en eindigend met de koning. Hoewel geluk zeker een rol speelt, vergroot vooruitdenken de kans op winst aanzienlijk.
Officiële spelregels van Patience downloaden →Uitleg over Patience:

Geschiedenis van Patience
De oorsprong van Patience is niet met zekerheid vast te stellen, maar historici vermoeden dat het spel in de achttiende of vroege negentiende eeuw in Europa ontstond. In oude Duitse en Franse publicaties, zoals Das Neue Königliche L’Hombre-Spiel (1798) en La Livre des Patiences (1842), worden al vroege varianten beschreven. Frankrijk wordt vaak genoemd als bakermat, mede omdat de naam “patience” Frans is voor “geduld” en omdat het spel in ieder geval populair was onder Franse gevangenen. Zij zouden het hebben gespeeld om de tijd te doden en hun geest scherp te houden. Zelfs Napoleon Bonaparte zou het volgens sommige bronnen tijdens zijn ballingschap hebben gespeeld, al is dat historisch niet sluitend bewezen. In deze periode ontstonden hoe dan ook de eerste varianten die nog steeds bestaan, zoals La Belle Lucie en Napoleon at St. Helena Solitaire. Via mondelinge overlevering en gedrukte spelregels verspreidde Patience zich verder naar Engeland, waar het in de negentiende eeuw met zekerheid een geliefd tijdverdrijf werd.
In Engeland en de Verenigde Staten kreeg Patience eind negentiende eeuw een bredere bekendheid, mede dankzij de populariteit van kaartspellen in de hogere kringen. Gedurende de twintigste eeuw bleef het een populair huiskamerspel. De echte wereldwijde doorbraak kwam met de digitalisering. In 1990 nam Microsoft het spel op in Windows 3.0, waardoor miljoenen mensen wereldwijd met Patience in aanraking kwamen. Deze digitale versie maakte het spel laagdrempelig, omdat schudden en delen automatisch gebeurden. Het succes leidde tot de ontwikkeling van andere varianten, zoals FreeCell, Spider en TriPeaks.
Patience regels
Patience, ook bekend als Solitaire, is een kaartspel voor één speler dat draait om het strategisch ordenen van kaarten volgens vaste regels. Het doel is om alle kaarten van het speelveld te verplaatsen naar vier eindstapels, gesorteerd op soort en in oplopende volgorde van aas tot koning. Het spel wordt gespeeld met één standaard kaartspel van 52 kaarten, zonder jokers. Kaarten kunnen alleen worden verplaatst naar een kaart van de tegenovergestelde kleur en één waarde hoger. Door kaarten vrij te spelen en azen naar de eindstapels te brengen, werkt de speler langzaam toe naar het einde van Patience.
Opzet van het speelveld
Bij de start van het spel wordt een spel kaarten geschud. Er worden zeven rijen gevormd, waarbij de eerste rij één kaart bevat, de tweede rij twee kaarten, enzovoort tot de zevende rij met zeven kaarten. Alleen de bovenste kaart van elke rij ligt open. De rest blijft gesloten totdat deze vrijkomt. De overige kaarten vormen de trekstapel, ook wel ‘stock’ genoemd. Boven de rijen is ruimte voor vier eindstapels, één voor elk symbool (harten, ruiten, schoppen en klaveren). Het doel is om deze eindstapels te vullen in oplopende volgorde, te beginnen met de aas. Het speelveld wordt tijdens het spel voortdurend herschikt door kaarten te verplaatsen, rijen vrij te spelen en nieuwe kaarten van de trekstapel te gebruiken. Een goede startopstelling biedt vaak meerdere opties.
Verplaatsen van kaarten
Kaarten kunnen alleen in het tableau (de zeven rijen) worden geplaatst op een kaart van de tegenovergestelde kleur (rood op zwart of zwart op rood) en met een waarde die precies één lager is. Zo kan een zwarte 7 op een rode 8 worden gelegd, maar niet op een zwarte 8 of rode 9. Als de bovenste kaart van een rij wordt verplaatst, mag de daaronder liggende gesloten kaart worden omgedraaid. Wanneer een hele reeks opeenvolgende kaarten in afwisselende kleuren openligt, mag deze in één keer worden verplaatst naar een geschikte kaart in een andere rij. Een lege plek in het tableau mag uitsluitend met een koning worden gevuld, omdat deze de hoogste waarde heeft en zo een nieuwe reeks kan beginnen.
Gebruik van de trekstapel
De kaarten die niet in het tableau liggen, vormen de trekstapel. Wanneer er geen zetten meer mogelijk zijn, kan de speler kaarten van deze stapel omdraaien. Afhankelijk van de spelinstelling gebeurt dit per één kaart of per drie kaarten tegelijk. Alleen de bovenste omgedraaide kaart kan direct worden gespeeld naar het tableau of naar een eindstapel. Kaarten die niet kunnen worden gebruikt, vormen de aflegstapel. Als de trekstapel op is, mag deze afhankelijk van de gehanteerde spelregels opnieuw worden gebruikt. Dit gebeurt door de aflegstapel om te draaien en weer als nieuwe trekstapel neer te leggen. In sommige versies is het aantal keren dat dit mag gebeuren echter beperkt.
Eindstapels en winstconditie
De vier eindstapels zijn het uiteindelijke doel van het spel. Elke stapel wordt opgebouwd per symbool, in oplopende volgorde van aas tot koning. Zodra een aas beschikbaar is, wordt deze verplaatst naar een lege eindstapel. Daarna kan er alleen een kaart van dezelfde soort en de volgende waarde bovenop worden gelegd. Zo volgt op een hartenaas de harten 2, daarna de harten 3, enzovoort. Het spel is gewonnen wanneer alle kaarten uit het tableau en de trekstapel op de eindstapels zijn geplaatst. Als er geen zetten meer mogelijk zijn en niet alle kaarten op de eindstapels liggen, is het spel verloren.
Officiële spelregels van Patience downloaden
De officiële spelregels van Patience zijn beschikbaar als een Nederlandstalig document in pdf-formaat, dat eenvoudig kan worden gedownload en geprint. Deze handleiding bevat niet alleen een complete uitleg van de basis- en spelregels, maar biedt ook aanvullende informatie over strategieën om de winkansen te vergroten. Zo worden zowel de opzet van het speelveld als de volgorde van zetten stap voor stap toegelicht.
Hoe speel je Patience?
Patience draait om het verplaatsen van kaarten om zo alle vier de eindstapels, gesorteerd op soort, in oplopende volgorde te vullen. Hoewel het eenvoudig lijkt, vraagt het om een combinatie van strategie, vooruitdenken en een beetje geluk. Elke zet kan nieuwe mogelijkheden openen of juist toekomstige zetten blokkeren.
Schud de kaarten en leg het tableau neer
Gebruik een standaard kaartspel van 52 kaarten zonder jokers en schud deze goed. Leg zeven rijen kaarten neer, waarbij de eerste rij één kaart bevat, de tweede rij twee en zo verder tot de zevende rij. Draai alleen de bovenste kaart van elke rij open, de rest blijft gesloten.
Plaats de resterende kaarten in de trekstapel
De kaarten die overblijven na het neerleggen van het tableau vormen de trekstapel. Deze ligt gesloten en wordt gebruikt om later nieuwe kaarten in het spel te brengen. Houd ruimte vrij voor de vier eindstapels boven het tableau.
Bouw kaarten op in het tableau
Verplaats kaarten binnen het tableau door ze te plaatsen op een kaart van de tegenovergestelde kleur en met één waarde hoger. Zo kan een zwarte 7 op een rode 8 worden gelegd, maar niet op een zwarte 8. Een lege plek mag uitsluitend met een koning worden gevuld.
Verplaats azen naar de eindstapels
Zodra een aas beschikbaar is, wordt deze naar een lege eindstapel verplaatst. Bouw de stapel op in oplopende volgorde van aas tot koning, uitsluitend met kaarten van hetzelfde symbool. Elke eindstapel wordt apart opgebouwd voor harten, ruiten, schoppen en klaveren.
Gebruik de trekstapel wanneer nodig
Wanneer er geen zetten in het tableau mogelijk zijn, draai je kaarten om van de trekstapel. Afhankelijk van de spelinstelling gebeurt dit per één of drie kaarten tegelijk. Alleen de bovenste omgedraaide kaart kan direct worden gebruikt.
Speel door tot alle kaarten op de eindstapels liggen
Blijf kaarten verplaatsen tussen tableau, trekstapel en eindstapels totdat het spel is voltooid. Het spel is gewonnen zodra alle kaarten correct op de vier eindstapels liggen. Zijn er geen zetten meer mogelijk, dan is het spel voorbij.
Patience online spelen

Patience is al eeuwen populair als kaartspel voor één speler, maar heeft in het digitale tijdperk een nieuwe dimensie gekregen. Dankzij online platforms en apps kan het spel overal en op elk moment worden gespeeld, zonder fysieke kaarten of voorbereiding. Het digitale formaat biedt extra voordelen: automatische schud- en deelmechanismen, hintfuncties, undo-opties en soms zelfs statistieken om de persoonlijke voortgang te meten. Er zijn talloze varianten beschikbaar, elk met eigen spelregels en moeilijkheidsgraden. Spelers kunnen kiezen voor klassieke Klondike of kunnen experimenteren met nieuwe spelvormen die online zijn ontstaan. Dit maakt Patience online spelen aantrekkelijk voor zowel beginners als ervaren spelers. De toegankelijkheid zorgt ervoor dat het spel een breed publiek aanspreekt, van mensen die snel een kort spelletje willen spelen tot liefhebbers die hun vaardigheden willen verbeteren.
Patience Solitaire
Patience Solitaire, vaak simpelweg Solitaire genoemd, is een heel geliefde variant die online kan worden gespeeld. Het doel blijft gelijk: alle kaarten van het tableau en de trekstapel naar vier eindstapels verplaatsen, gesorteerd op soort en in oplopende volgorde. Online wordt het spel vaak aangeboden met extra opties, zoals de keuze tussen één of drie kaarten per beurt omdraaien en een hintfunctie voor wanneer geen zet duidelijk is. Veel platforms bieden ook een puntensysteem en tijdregistratie, waardoor het spel competitiever wordt. Dankzij de intuïtieve bediening – meestal door slepen of klikken – is de digitale versie zeer gebruiksvriendelijk.
Patience 3 Card Solitaire
Patience 3 Card Solitaire is de Engelstalige benaming voor de populaire variant waarbij drie kaarten tegelijk van de trekstapel worden omgedraaid. Deze spelvorm wordt vaak als uitdagender ervaren dan de klassieke versie met één kaart per beurt, omdat slechts de bovenste kaart direct speelbaar is. De andere twee kaarten komen pas beschikbaar nadat de bovenliggende kaarten zijn verplaatst, wat extra planning vereist. De digitale versie bevat vaak functies als hints, ongedaan maken, puntentelling en tijdregistratie, waardoor spelers hun voortgang kunnen volgen. Door de combinatie van klassieke regels met een verhoogde moeilijkheidsgraad is Patience 3 Card Solitaire geliefd bij spelers die strategisch willen spelen en die houden van een extra uitdaging.
Patience bij Zigiz
Patience wordt ook aangeboden via het Zigiz-platform, bekend om zijn brede aanbod aan casual games. De interface is ontworpen voor snelle interactie, met heldere animaties en duidelijke kaartweergave. Bij Zigiz is het mogelijk om Patience gratis te spelen. Zigiz biedt verschillende soorten Patience games aan, waaronder Klondike Solitaire, Sunset Solitaire, Spider Solitaire, Regal Freecell, Pyramid Solitaire en Hot Air Solitaire. Probeer de verschillende varianten van Patience vooral uit en ga op zoek naar jouw favoriete variant!
FreeCell Patience
Freecell Patience is een bekende variant die afwijkt van de traditionele Klondike-opzet. In Freecell liggen vrijwel alle kaarten vanaf het begin open op het tableau, verdeeld over acht kolommen. Er zijn daarnaast vier vrije cellen (free cells) beschikbaar die tijdelijk kaarten kunnen opslaan. Deze structuur maakt het spel meer strategisch en minder afhankelijk van geluk, omdat alle informatie zichtbaar is en elke zet vooraf kan worden gepland. Het doel blijft het opbouwen van vier eindstapels per soort, oplopend van aas tot koning. Online versies van Freecell bieden vaak opties om eerdere zetten ongedaan te maken.
Online FreeCell Patience spelen →Strategie en winstkansen bij Patience

Hoewel geluk bij Patience zeker een niet te onderschatten rol speelt, kan een goede strategie de winkansen aanzienlijk vergroten. Een veelgemaakte beginnersfout is het te snel verplaatsen van kaarten naar de eindstapels. Soms is het beter om een kaart in het tableau te houden om combinaties mogelijk te maken die gesloten kaarten vrijspelen. Het is daarnaast verstandig om eerst kaarten uit langere rijen om te draaien, omdat deze vaak meer verborgen kaarten bevatten die nieuwe zetten kunnen openen. Lege tableauplekken dienen alleen met een koning te worden gevuld, bij voorkeur in een kleur die aansluit op de bestaande rijen. Let ook op het gebruik van de trekstapel: het vroegtijdig omdraaien van kaarten kan nuttige informatie opleveren, maar plan dit zorgvuldig zodat kaarten op het juiste moment beschikbaar komen. Kortom: door elke zet af te wegen en vooruit te denken, kan een speler de invloed van geluk verkleinen en het spel vaker succesvol afronden.
Winstkansen bij Patience
De exacte winkans van Patience is moeilijk vast te stellen, omdat het aantal mogelijke kaartvolgordes astronomisch groot is. Onder ideale omstandigheden is naar schatting circa 80% van alle spellen te winnen, maar in de praktijk ligt dit percentage lager door strategische fouten en ongunstige startopstellingen. Professionele spelers met ervaring en een goed geheugen behalen gemiddeld rond de 40% winst, terwijl beginners vaak onder de 5% blijven. Het gekozen speltype beïnvloedt de kansen: varianten waarbij de trekstapel onbeperkt mag worden hergebruikt, hebben een duidelijk hogere winrate dan versies met beperkte doorloop. Ook het omdraaien van één kaart per beurt vergroot de kans op succes ten opzichte van drie kaarten per beurt.
Veelgestelde vragen over Patience
Patience is een van de meest gespeelde kaartspellen ter wereld en wordt zowel fysiek als digitaal/online gespeeld. Door de jaren heen zijn er vele varianten ontstaan, van de klassieke Klondike tot moderne online versies met extra functies. Spelers waarderen Patience vanwege het solitaire karakter, waarbij men volledig op eigen inzicht en planning vertrouwt. In deze FAQ beantwoorden we veelgestelde vragen over het spel Patience. Het antwoord op deze vragen helpt je om een echte Patience-expert te worden!
Wat betekent Patience?
Het woord «patience» komt uit het Frans en betekent «geduld». De naam verwijst naar de rustige, strategische manier van spelen en het feit dat niet elk spel direct tot een overwinning leidt.
Hoe speel je Patience met kaarten?
Patience wordt gespeeld met één spel van 52 kaarten zonder jokers. Het doel is om alle kaarten op vier eindstapels te leggen, gesorteerd per soort in oplopende volgorde van aas tot koning. De kaarten worden binnen het tableau in afwisselende kleuren en in aflopende volgorde verplaatst om zo gesloten kaarten vrij te spelen.
Wat is het verschil tussen Patience en Solitaire?
In de praktijk is er geen verschil tussen Patience en Solitaire: beide termen verwijzen naar hetzelfde kaartspeltype voor één speler. Patience is de benaming die vooral in Nederland, België en andere Europese landen wordt gebruikt, terwijl Solitaire de gangbare naam is in Engelstalige landen, met name in de Verenigde Staten.
Hoe kan ik Patience downloaden?
Patience kan gratis worden gedownload via diverse websites en appstores. Er zijn zowel klassieke varianten als moderne versies met extra functies zoals hints, ongedaan maken en thema’s. Ook zijn er Nederlandstalige pdf-bestanden beschikbaar met de officiële spelregels en strategietips.
Wat is het doel van Patience?
Het doel is om alle kaarten naar de vier eindstapels te verplaatsen, gesorteerd per soort en in oplopende volgorde. Wanneer alle stapels compleet zijn (dus: van aas tot koning), is het spel gewonnen.
Welke varianten van Patience bestaan er?
Er bestaan verschillende varianten van Patience. De bekendste varianten van Patience zijn Klondike, Spider Solitaire, Freecell, Pyramid Solitaire en TriPeaks. Elke variant heeft eigen regels en moeilijkheidsgraden, waardoor de speelervaring varieert.
Kan ik Patience ook online spelen?
Ja, er zijn talloze platforms en apps waar Patience gratis online kan worden gespeeld.
Hoeveel tijd kost een spel Patience?
Een potje Patience duurt gemiddeld tussen de drie en vijftien minuten, afhankelijk van de gekozen variant, de manier waarop de kaarten liggen en de ervaring van de speler.
Is Patience moeilijk te leren?
Nee, de basisregels zijn eenvoudig om onder de knie te krijgen. Wel vergt het wat oefenen en proberen om de winstkansen te leren vergroten.
Kan ik Patience op mijn telefoon spelen?
Ja, in vrijwel alle appstores zijn gratis en betaalde versies van Patience beschikbaar. Deze mobiele versies van Patience zijn geoptimaliseerd voor touchscreenbediening.
