Regels van Klondike Solitaire

Klondike Solitaire is een klassiek kaartspel voor één speler en behoort tot de bekendste en meest gespeelde varianten binnen de solitairefamilie. Het spel, vaak simpelweg "Solitaire" genoemd, werd wereldwijd beroemd door zijn opname in Microsoft Windows. Het doel is eenvoudig, maar uitdagend: bouw vier stapels kaarten op, van aas tot koning, elk in een aparte kleur. De typische lay-out met zeven kaartkolommen en een trekstapel vereist inzicht, planning en een beetje geluk. Door zijn eenvoudige spelverloop, is Klondike nog altijd populair bij jong en oud. Deze pagina legt uit hoe het spel werkt, waar het vandaan komt en welke varianten er bestaan.

Officiële spelregels van Klondike Solitaire downloaden →

Uitleg over Klondike Solitaire:

    Geschiedenis van Klondike Solitaire

    De exacte oorsprong van Klondike Solitaire blijft onzeker, maar het spel wordt al meer dan een eeuw gespeeld. In Europa bestonden al in de 18e eeuw verschillende solitaire-achtige kaartspellen, meestal onder de naam ‘patience’. De variant die we vandaag als Klondike kennen, verscheen voor het eerst begin 20e eeuw in gedrukte spelregelboeken, zoals Hoyle’s Games. Hierin werd het vermeld als "Seven-Card Klondike". De naam zou verband houden met de Klondike-goudkoorts in het noordwesten van Canada rond 1896–1899, hoewel hiervoor geen sluitend bewijs bestaat. In de Verenigde Staten kreeg het spel de bijnaam ‘Solitaire’, terwijl het in andere Engelstalige gebieden vaak ‘Patience’ wordt genoemd. De populariteit kreeg een enorme impuls toen Microsoft het spel vanaf Windows 3.0 in 1990 standaard meeleverde als ‘Solitaire’. Voor velen betekende dit hun eerste kennismaking met computergames én met het gebruik van een computermuis. Sindsdien blijft Klondike wereldwijd een van de populairste kaartspellen voor één speler.

    Spelregels van Klondike Solitaire

    Klondike Solitaire is een kaartspel voor één speler dat gespeeld wordt met een standaard kaartspel van 52 kaarten. Het spel is geliefd vanwege zijn intuïtieve opzet, eenvoudige regels en uitdagende speelbaarheid. Hoewel het doel duidelijk is – het opbouwen van vier volledige kaartenreeksen van aas tot koning – vereist het spel strategie, concentratie en inzicht in volgordes en kleurcombinaties. Het speelveld bestaat uit vier onderdelen: de trekstapel (stock), de aflegstapel (waste), de werkgebieden (tableau) en de doelen (foundations). Kaarten kunnen alleen verplaatst worden onder bepaalde voorwaarden, zoals afwisselende kleuren en oplopende of aflopende volgorde. Doordat sommige kaarten pas beschikbaar komen nadat andere zijn verplaatst, ontstaat een puzzelspel waarbij elke zet gevolgen heeft.

    Doel van Klondike Solitaire

    Het hoofddoel van Klondike Solitaire is het vormen van vier aparte stapels (de ‘foundations’), één voor elke kaartsoort ( ), opgebouwd in oplopende volgorde: van aas tot koning. Elke stapel moet kaarten van dezelfde soort bevatten en in de juiste volgorde gelegd worden, bijvoorbeeld A, 2, 3 tot K. Het spel eindigt in een overwinning wanneer alle 52 kaarten correct in deze vier stapels zijn opgenomen. Lukt dit niet en zijn er geen legale zetten meer mogelijk, dan is het spel verloren. Hoewel het doel eenvoudig klinkt, schuilt de uitdaging in het beschikbaar maken van de juiste kaarten op het juiste moment. Dit betekent ook: het strategisch omgaan met beperkte informatie, bijvoorbeeld de kaarten die nog gedekt liggen in het tableau. Een goed begrip van het doel is essentieel om juiste beslissingen te nemen bij het verplaatsen van kaarten binnen het tableau of van de trekstapel naar het speelveld.

    De opstelling van het speelveld

    Een spel Klondike begint met het schudden van een standaard kaartspel van 52 kaarten. Daarna wordt een tableau gevormd met zeven kolommen, waarbij de eerste kolom links uit één kaart bestaat, de tweede uit twee en dit tot de zevende kolom (die zeven kaarten bevat). Alleen de bovenste kaart van elke kolom ligt open, de rest ligt gesloten. Boven het tableau bevinden zich de vier lege foundation-vakken waar later de volledige reeksen opgebouwd worden. De overgebleven kaarten worden als gesloten stapel aan de bovenkant links gelegd: dit is de trekstapel (stock). Tijdens het spel worden kaarten van deze trekstapel gebruikt om nieuwe zetten mogelijk te maken. Daarnaast ontstaat er een aflegstapel (waste), waarop kaarten terechtkomen die (nog) niet in het tableau of de foundations passen. De opstelling van het speelveld maakt deel uit van de strategische uitdaging, want spelers moeten zorgvuldig plannen welke kaarten ze wanneer vrijspelen of verplaatsen.

    Regels voor het tableau

    Binnen het tableau kunnen kaarten worden verplaatst volgens een vast patroon: alleen kaarten van afwisselende kleuren (rood op zwart of zwart op rood) mogen op elkaar worden gelegd en dit steeds in aflopende volgorde. Een zwarte negen (9 of 9) mag dus bijvoorbeeld op een rode tien (10 of 10) gelegd worden. Wanneer er meerdere kaarten open op een kolom liggen, mogen die als geheel naar een andere kolom worden verplaatst, op voorwaarde dat de eerste kaart in de reeks legaal gelegd kan worden. Komt er een lege kolom vrij, dan mag deze uitsluitend opgevuld worden met een koning (alleen of als begin van een reeks). Elke keer wanneer een bovenste kaart uit een kolom wordt verplaatst, moet de daaronder liggende kaart (indien aanwezig) worden omgedraaid en zichtbaar worden gemaakt.

    Gebruik van de trekstapel (stock)

    De trekstapel bevat de kaarten die niet in het tableau liggen. Spelers trekken hiervan nieuwe kaarten in reeksen van één of drie, afhankelijk van de variant. De bovenste kaart van zo’n getrokken reeks mag in het tableau of op een foundation worden gespeeld. Wordt een kaart gespeeld, dan komt de volgende kaart in de reeks vrij en wordt deze beschikbaar voor het spel. Zijn er geen legale zetten met de getrokken kaart(en), dan gaan ze naar de aflegstapel. Wanneer alle kaarten uit de trekstapel zijn bekeken, wordt de aflegstapel opnieuw als trekstapel gebruikt. In sommige varianten mag dit slechts een beperkt aantal keren gebeuren. Het beheer van deze stapel is cruciaal: spelers moeten afwegen wanneer ze een kaart houden voor later of meteen gebruiken. Efficiënt gebruik van de trekstapel vergroot de kans om alle kaarten op foundations te krijgen.

    Officiële spelregels van Klondike Solitaire downloaden

    De officiële spelregels van Klondike Solitaire kunnen worden geraadpleegd in een Engelstalig pdf-bestand dat is opgesteld door Buffalo Games, een erkende speluitgever. Deze instructies geven een heldere en betrouwbare uitleg over de opstelling, het doel en de spelregels van Klondike. De instructies vormen een goede referentie voor wie het spel Klondike Solitaire correct en volgens vaste richtlijnen wil spelen. De regels zijn beschikbaar via de officiële site van Buffalo Games, maar kunnen ook rechtstreeks geraadpleegd worden via de volgende button.

    Officiële spelregels van Klondike Solitaire downloaden →

    Hoe speel je Klondike Solitaire?

    Klondike Solitaire is een strategisch kaartspel voor één speler. Het doel is om vier volledige reeksen per soort te vormen, van aas tot koning. Elke zet moet rekening houden met kleur, volgorde en toekomstig spelverloop. Het tableau biedt ruimte voor tactische zetten, terwijl de trekstapel aanvullende kaarten levert.

    1. Schud de kaarten en leg het tableau aan

      Begin met een goed geschudde set van 52 kaarten. Leg zeven kolommen open op tafel: de eerste bevat één kaart, de tweede twee en dit verder tot de zevende kolom met zeven kaarten. Enkel de bovenste kaart van elke kolom ligt open, de rest ligt gesloten.

    2. Plaats de resterende kaarten als trekstapel

      De 24 kaarten die overblijven na het aanleggen van het tableau vormen de trekstapel. Leg deze gesloten aan de bovenkant van het speelveld. Deze stapel wordt gebruikt om nieuwe kaarten in het spel te brengen.

    3. Zoek en verplaats direct beschikbare azen naar de foundations

      Controleer het tableau op openliggende azen en verplaats die naar de vier lege foundation-vakken. Dit vormt het begin van elke reeks per soort. Zodra een aas op een foundation ligt, mag daarop verder worden gebouwd in oplopende volgorde.

    4. Verplaats kaarten binnen het tableau volgens kleur en volgorde

      Binnen het tableau mogen kaarten verplaatst worden naar een kaart van één rang hoger en van de tegenovergestelde kleur. Bijvoorbeeld: een zwarte zeven mag op een rode acht gelegd worden. Als meerdere kaarten openliggen, mogen ze samen als reeks worden verplaatst.

    5. Draai gesloten kaarten om zodra de bovenliggende kaart is verplaatst

      Wanneer een kaart uit een kolom wordt weggenomen, wordt de daaronder liggende kaart – als die er is – omgedraaid. Zo wordt deze kaart zichtbaar en speelbaar. Het vrijspelen van gesloten kaarten is essentieel om nieuwe zetten mogelijk te maken.

    6. Vul lege kolommen enkel met koningen of reeksen die met een koning starten

      Lege tableaukolommen mogen alleen worden opgevuld met een koning of met een reeks waarvan de bovenste kaart een koning is. Dit maakt het mogelijk om nieuwe volgordes te bouwen. Koningen zijn onmisbaar om afgesloten kaarten elders in het tableau vrij te maken.

    7. Trek kaarten van de trekstapel volgens de ingestelde variant

      Afhankelijk van de spelvariant trek je één of drie kaarten tegelijk van de trekstapel. De bovenste kaart mag worden gespeeld als deze past op een tableaukolom of foundation. Indien niet speelbaar, gaat ze naar de aflegstapel en wordt de volgende kaart zichtbaar.

    8. Speel kaarten naar de foundations zodra dit mogelijk is

      Zodra een kaart in oplopende volgorde past op een foundation van dezelfde soort, mag deze worden verplaatst. Zo groeit de reeks per soort richting de koning.

    9. Gebruik de aflegstapel als alternatieve bron

      Kaarten op de aflegstapel liggen open en mogen gespeeld worden als ze ergens passen. Alleen de bovenste kaart van deze stapel is speelbaar. Door kaarten weg te spelen, wordt de stapel dunner. komt de trekstapel opnieuw in beeld.

    10. Herhaal zetten tot het spel gewonnen of geblokkeerd is

      Blijf kaarten verplaatsen, omdraaien en opbouwen zolang er geldige zetten mogelijk zijn. Het spel is gewonnen zodra alle kaarten correct in de vier foundations liggen. Zijn er geen geldige zetten meer mogelijk, dan is het spel verloren.

    Soortgelijke spellen als Klondike Solitaire

    Klondike Solitaire behoort tot een bredere familie van patience-spellen, waarbij het doel doorgaans bestaat uit het sorteren van kaarten in oplopende volgorde per soort. Andere populaire solovarianten zijn Spider Solitaire, waarbij meerdere kaarten tegelijk op stapels geplaatst mogen worden en vaak meerdere kaartspellen worden gebruikt, en FreeCell, dat meer nadruk legt op planning doordat alle kaarten vanaf het begin zichtbaar zijn. Daarnaast zijn er klassieke varianten, zoals Pyramid Solitaire (waar kaartenparen worden weggespeeld tot een piramide is opgeruimd) en Canfield (dat soms verward wordt met Klondike, maar andere regels heeft voor het gebruik van de trekstapel en foundations). Ook Easthaven en Agnes bieden een alternatieve spelervaring met aangepaste tableauformaten of andere opbouwvolgordes. Deze spellen delen gemeenschappelijke principes, maar verschillen vaak in moeilijkheidsgraad en qua vereiste strategie.

    Klondike Solitaire online spelen

    Online versies van Klondike Solitaire maken het mogelijk om het klassieke kaartspel snel en zonder fysieke kaarten te spelen. Vaak zijn er meerdere spelinstellingen beschikbaar, zoals de keuze tussen het trekken van één of drie kaarten en het instellen van tijdslimieten of puntentellingen. Het grote voordeel van online Klondike Solitaire spelen, is het gebruiksgemak: kaarten worden automatisch verplaatst volgens de regels, foutieve zetten worden geblokkeerd en de voortgang kan vaak opgeslagen of herhaald worden. Daarnaast geven veel onlineversies hints, undo-mogelijkheden en statistieken over je spelgedrag. Online Klondike Solitaire biedt met andere woorden een zeer laagdrempelige en toegankelijke manier om dit klassieke kaartspel overal en altijd te spelen. Het maakt niet uit of je nu een beginner bent of een geoefende speler.

    Klondike Solitaire online spelen in een nieuw tabblad →

    Veelgestelde vragen over Klondike Solitaire

    Klondike Solitaire lijkt op het eerste gezicht eenvoudig, maar roept bij spelers vaak praktische vragen op zodra het spel vordert. Sommige regels zijn niet vanzelfsprekend en ook online Klondike Solitaire kan voor verwarring zorgen. Daarom volgt hieronder een overzicht van veelgestelde vragen met duidelijke antwoorden.

    Wat gebeurt er als er meerdere koningen beschikbaar zijn om een lege kolom te vullen?

    Je mag kiezen welke koning je plaatst, maar strategisch gezien kies je best degene met een waardevolle reeks kaarten eronder of degene die het meeste andere kaarten vrijmaakt.

    Mag ik kaarten terughalen uit een foundation naar het tableau?

    In klassieke Klondike mag dit niet. Sommige computerversies laten het wel toe.

    Kan ik kaarten in het tableau sorteren zonder ze direct naar de foundation te brengen?

    Ja, het herordenen van kaarten in het tableau is vaak essentieel om andere kaarten vrij te spelen. Dit maakt deel uit van je strategie.

    Wat doe ik als ik vastzit en geen zetten meer zie?

    Controleer of je een kaart over het hoofd zag die naar een andere kolom kan. Als echt niets meer mogelijk is, is het spel verloren.

    Mag ik altijd opnieuw door de trekstapel gaan?

    Dat hangt af van de spelvariant. In sommige versies mag je eindeloos door de trekstapel gaan, in andere versies mag dit slechts één of drie keer.

    Waarom mag alleen een koning op een lege kolom worden gelegd?

    Dit is een vaste regel in Klondike die voorkomt dat je eindeloos kaarten verplaatst. De koning markeert het begin van een nieuwe reeks.